شبیه سازی فضایی، مخاطرات و محدودیت های ژئومورفولوژیکی توسعۀ فیزیکی شهر ملکان

نویسندگان

محمدحسین رضائی مقدم

منصور خیری زاده آروق

چکیده

ژئومورفولوژی در برخی موارد، بستر مناسبی برای توسعۀ فیزیکی شهرها فراهم می سازد. گاهی نیز با وجود مساعدت ژئومورفولوژی، توسعۀ فیزیکی شهرها به سمتی است که نتیجۀ آن برخورد شهر با فرم ها و فرایندهای ژئومورفولوژیکی نامناسب و پرمخاطره خواهد بود. بنابراین، در برنامه ریزی توسعۀ فیزیکی شهرها توجه به ژئومورفولوژی منطقه ضروری است. در این تحقیق، با توجه به روند گذشتۀ گسترش مرزهای شهر ملکان (واقع در جنوب استان آذربایجان شرقی)، الگوی رشد آتی شهر با استفاده از مدل ترکیبی ماشین های خودکار سلولی- زنجیرۀ مارکوف شبیه سازی شده و به محدودیت ها و مخاطرات ژئومورفولوژیکی پیش رو در زمینۀ تداوم الگوی رشد فعلی شهر بررسی می شود. در این زمینه، از تصاویر ماهواره ایaster، spot و landsat، نقشه های توپوگرافی، زمین شناسی و نرم افزارهای gis  و  rs استفاده شد. پایش رشد شهری از سال 1985 میلادی نشان می دهد که الگوی رشد شهر، بیشتر به سمت اراضی بایر و در سال های اخیر به سمت محدودۀ تالاب بوده است. با تداوم الگوی رشد گذشته و درنظر گرفتن احتمالات گذار و قوانین همسایگی، روند توسعۀ آتی شهر اغلب به سمت محدودۀ تالاب و واحد تپه ماهورها خواهد بود. ژئومورفولوژی منطقه، محدودیت­ها و مخاطراتی را به این قسمت ها تحمیل خواهد کرد. استقرار قسمت هایی از شهر بر روی شیب های تند؛ برخورد با لندفرم­های تپه ماهوری با لیتولوژی منفصل، سست و استحکام اندک؛ بالا بودن سطح ایستابی آب های زیرزمینی در محدودۀ تالاب و احتمال آب گرفتگی و وقوع سیلاب در این محدوده، از مهم ترین مسائل پیش روی توسعۀ فیزیکی شهر است.

منابع مشابه

شبیه‌سازی فضایی، مخاطرات و محدودیت‌های ژئومورفولوژیکی توسعۀ فیزیکی شهر ملکان

ژئومورفولوژی در برخی موارد، بستر مناسبی برای توسعۀ فیزیکی شهرها فراهم می‌سازد. گاهی نیز با وجود مساعدت ژئومورفولوژی، توسعۀ فیزیکی شهرها به‌سمتی است که نتیجۀ آن برخورد شهر با فرم‌ها و فرایندهای ژئومورفولوژیکی نامناسب و پرمخاطره خواهد بود. بنابراین، در برنامه‌ریزی توسعۀ فیزیکی شهرها توجه به ژئومورفولوژی منطقه ضروری است. در این تحقیق، با توجه به روند گذشتۀ گسترش مرزهای شهر ملکان (واقع در جنوب استا...

متن کامل

تحلیل فضایی مخاطرات ژئومورفولوژیکی ناشی از توسعه فیزیکی شهر ماهنشان

تهیه نقشه مخاطرات زمینی موضوع نسبتا جدید است که به واسطه معرفی ابزارهای تحقیقاتی نوین مانند داده های جدید سنجش از دوری و مدل های تحلیلی نوین در سال های اخیر مورد توجه بسیاری از محققین در سطح جهانی قرار گرفته است. تحلیل فضایی مخاطرات زمین به واسطه برخورداری از نگاه خاص و ویژه به مساله پهنه بندی و معرفی نواحی مخاطرات آمیز ناشی از هم کارکردی و همزادی برخی مخاطرات طبیعی توانسته است تصویر روشن تر و ...

متن کامل

تحلیل فضایی مخاطرات ژئومورفولوژیکی شهر جوانرود

شهرهایی که در دامنه های کوهستانی شکل گرفته اند به شدت تحت تاثیر محیط فعال پیرامون خود قرار گرفته و به وسیله مخاطرات ژیومورفولوژیکی موجود در آن مورد تهدید قرار می گیرند. شهر جوانرود به دلیل قرارگیری در پاپکوهای زاگرس چین خورده و نیز به دلیل گذر روخانه فصلی و دایمی سوریر در شرق و لیله در جنوب شهر دارای مخاطرات محیطی مختلف از جمله حرکات دامنه ای و سیل و طغیان رودخانه می باشد. در تحقق حاضر به منظور...

15 صفحه اول

تحلیل فضایی مخاطرات ژئومورفولوژیکی توسعه‌ی شهر در حریم رودخانه‌ی خشک کلان‌شهر شیراز

The process of urbanization and development in high-risk areas such as river banks has increased the vulnerability of urban communities to environmental hazards. The banks of Khoshk River in Shiraz is one of these areas. These hazards are two parts : hazards resulted from river and waterways erosion (destruction, transportation and sedimentation) and the hazards resulted from floodings over the...

متن کامل

ژئومورفولوژی شهری شیروان و تحلیل فضایی مخاطرات ژئومورفولوژیکی در ارتباط با رشد فیزیکی آن

بررسی ویژگیهای ژئومورفولوژی در ارتباط با توسعه فیزیکی شهر می تواند به شناخت نواحی مستعد توسعه شهری منجر شده و جهات نامناسب برای توسعه شهری را مشخص کند .بنابراین مهمترین هدف از انجام این پژوهش تحلیل فضائی-مکانی مخاطرات ژئومورفولوژیک در محدوده شهری شیروان است. برای دستیابی به این مهم از نقشه های توپوگرافی، زمین شناسی، مطالعات کتابخانه ای، بررسی های میدانی و از نرم-افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی اس...

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
دانش مخاطرات

ISSN ۲۴۲۳-۴۱۵X

دوره 1

شماره 1 2014

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023